نگاهی به دهانه "مزرعه" سیاره زهره
تاریخ انتشار: ۲۴ شهریور ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۰۲۱۲۶۲
ناسا به تازگی در حساب کاربری خود در اینستاگرام تصویری از دهانههای سیاه زهره را منتشر کرد.
به گزارش ایران اکونومیست، ناسا با انتشار این تصویر نوشت: به دهانه مزرعه (Crater Farm) سیاره زهره نگاه کنید. این سه دهانه موجود در سطح سیاره زهره به دلیل جو منحصر به فرد متراکم این سیاره ایجاد شده است. جو غلیظ این سیاره به عنوان سنگری در برابر شهابسنگهای ورودی عمل میکند و همانطور که آنها به سطح این سیاره نزدک میشوند، آنها را میشکند و همین برخورد آنها با این سیاره باعث ایجاد دهانههای برخوردی میشود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
علیرغم اینکه دهانه "مزرعه" یکی از معروفترین مکانهای این سیاره است، اما سیاره زهره دهانههای برخوردی کمتری نسبت به بقیه سیارههای منظومه شمسی دارد. تخمینهای جدیدتر نشان میدهد که فعالیتهای آتشفشانی و نیروهای زمین ساختی شدید این سیاره، شکل سطح سیاره زهره را تا متوسط حدود ۱۵۰ میلیون سال تغییر دادهاند و به همین دلیل بیشتر آثار شکل اولیه سطح این سیاره و دهانههای آن را پاک کردهاند.
دهانه مزرعه توسط فضاپیمای ماژلان ناسا در سال ۱۹۹۱ مشاهده شد. فضاپیما ماژلان که به افتخار کاشف پرتغالی فردیناند ماژلان نامگذاری شده است، بیش از ۹۸ درصد از سطح سیاره زهره را در یک سری ماموریت نقشه برداری، اسکن کرد. پس از پشت سر گذاشتن موفقیت آمیز پارامترهای ماموریت خود، به فضاپیما دستور داده شد تا در جو متراکم زهره شیرجه بزند تا دادههای بیشتری را به دست آورد. البته گفتنی است این یک سفر یک طرفه بود، زیرا پس از جمع آوری دادههای جوی، در جو متراکم سیاره سوخت. ناسا قصد دارد طی سالهای آینده با پرتاب چند ماموریت به بررسی بیشتر این سیاره بپردازد.
برنامههای ناسا در سیاره زهره
این ماموریتها که بخشی از "برنامه دیسکاوری" (Discovery Program) ناسا است که هدف آن، درک شرایط جوی سیاره زهره و اینکه چگونه این سیاره که دارای بسیاری از ویژگیهای سیاره زمین است، تا این حد گرم شده است. سال ۲۰۱۹ ناسا اعلام کرد به عنوان بخشی از برنامه دیسکاوری، چهار ماموریت که دانشمندان در حال کار روی آن هستند را انتخاب کرده است و قصد دارد تا سال آینده یک الی دو مورد از چهار ماموریت مذکور را به عنوان ماموریت رسمی انتخاب کند که حال آن دو ماموریت انتخاب شده است. ناسا تقریبا ۵۰۰ میلیون دلار برای توسعه هر ماموریت اعطا میکند. انتظار میرود که هر یک از این دو ماموریت در بازه زمانی ۲۰۲۸ تا ۲۰۳۰ پرتاب شوند.
یکی از این دو ماموریت "داوینچی" (DAVINCI) نام دارد که مخفف عبارت "تحقیق درباره گازهای نجیب اتمسفر عمیق، شیمی و تصویربرداری سیاره زهره" است. هدف اصلی آنها تجزیه و تحلیل فضای آشفته و سمی زهره است.
ماموریت دیگر نیز "وریتاس" (VERITAS) نام دارد که مخفف عبارت "قابلیت انتشار زهره، علوم رادیویی، تداخلسنجی رادار دهانه ترکیبی، توپوگرافی و طیف سنجی" است. قابلیت انتشار یا گسیلندگی یک ماده به قابلیت انتشار تشعشع توسط سطح آن جسم گفته میشود. این قابلیت انتشار تشعشعی یک خاصیت از ماده است که بیان کننده نسبت انرژی تشعشع شده توسط ماده مورد نظر به انرژی تشعشع شده توسط یک جسم سیاه در همان درجه حرارت است.
برنامه آژانس فضایی اروپا
آژانس فضایی اروپا قصد دارد بین سالهای ۲۰۳۱ و ۲۰۳۳، مدارگرد جدیدی را به سیاره زهره پرتاب کند. آژانس فضایی اروپا قرار است مدارگرد خود موسوم به "EnVision" را به این سیاره بفرستد تا دلیل تفاوت آن با زمین را مورد بررسی قرار دهد. ماموریت اصلی این است که مشخص شود فرآیندهای درون سیاره زهره مانند آتشفشانخیزی و تخلیه گرمای داخل آن چگونه به مرور بر جو اثر گذاشتهاند.
مدارگرد EnVision، سه ابزار اصلی علمی به همراه خواهد داشت؛ یک ژرفاسنج رادار برای بررسی ساختار زیرزمینی سیاره، یک مجموعه طیفسنج برای بررسی ترکیب شیمیایی سطح و جو زهره و یک سیستم رادار اضافه برای نقشهبرداری از سطح سیاره. سیستم رادار نهایی توسط ناسا فراهم خواهد شد تا بخشی از همکاری این دو آژانس فضایی باشد.
این مدارگرد قرار است بین سالهای ۲۰۳۱ و ۲۰۳۳ و اندکی پس از ماموریتهای "VERITAS" و "DAVINCI" به فضا پرتاب شود. این سه ماموریت به همراه یکدیگر، دقیقترین و جامعترین چشمانداز را از سیاره زهره ارائه خواهند داد.
علاوه بر این، شرکت راکت لب مستقر در کالیفرنیا قصد دارد یک ماموریت خصوصی کاوش زهره را در سال ۲۰۲۳ پرتاب کند و هند نیز قصد دارد مدارگرد Shukrayaan را یک سال بعد به فضا بفرستد. روسیه همچنین برنامههایی را برای ماموریتی به نام Venera-D اعلام کرده است که قرار است در سال ۲۰۲۹ پرتاب شود. البته گفتنی است به دلیل تهاجم روسیه به اوکراین، ناسا در این پروژه با آنها همکاری نخواهد کرد.
منبع: خبرگزاری ایسنا برچسب ها: ناسا ، سیاره زهره ، دهانه برخوردی ، سیاره
منبع: ایران اکونومیست
کلیدواژه: ناسا سیاره زهره دهانه برخوردی سیاره قابلیت انتشار آژانس فضایی سیاره زهره سطح سیاره
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۰۲۱۲۶۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
نقشه تلسکوپ فضایی «جیمز وب» از آبوهوای یک سیاره فراخورشیدی
«تلسکوپ فضایی جیمز وب» به پژوهشگران در نقشهبرداری از آبوهوای یک سیاره فراخورشیدی کمک کرد.
به گزارش ایسنا، یک گروه بینالمللی از پژوهشگران با موفقیت از «تلسکوپ فضایی جیمز وب» برای ترسیم نقشه آبوهوایی یک سیاره فراخورشیدی غولپیکر گازی داغ استفاده کردند.
به نقل از ناسا، بررسیهای دقیق در طیف گستردهای از نور فروسرخ میانی، همراه با مدلهای سهبعدی آبوهوا و مشاهدات پیشین تلسکوپهای دیگر، وجود ابرهای متراکم و مرتفع را نشان میدهند که آسمان را هنگام روز و شب میپوشانند و همچنین، بادهای استوایی را به نمایش میگذارند که گازهای جوی را با سرعت ۵۰۰۰ مایل در ساعت در اطراف سیاره فراخورشیدی «WASP-43 b» ادغام میکنند.
این جدیدترین نمایش علم سیارات فراخورشیدی به شمار میرود که اکنون با توانایی خارقالعاده جیمز وب برای بررسی تغییرات دما و تشخیص گازهای اتمسفر در تریلیونها مایل دورتر امکانپذیر شده است.
سیاره فراخورشیدی WASP-43 b یک نوع «مشتری داغ»(Hot Jupiter) است. این سیاره هماندازه مشتری عمدتا از هیدروژن و هلیوم ساخته شده و بسیار داغتر از سایر سیارات غولپیکر منظومه شمسی است. اگرچه ستاره آن کوچکتر و سردتر از خورشید است اما WASP-43 b در فاصله ۱.۳ میلیون مایلی میچرخد که کمتر از یک بیست و پنجم فاصله بین عطارد و خورشید است.
با چنین مداری، سیاره از نظر جزر و مدی قفل میشود؛ به این معنی که یک طرف آن به طور مداوم روشن است و طرف دیگر در تاریکی دائمی قرار دارد. اگرچه طرف شب هرگز هیچ تابش مستقیمی را از ستاره دریافت نمیکند اما بادهای شدید در حال وزش به سمت شرق، گرما را از طرف روز به اطراف انتقال میدهند.
از زمان کشف سیاره WASP-43 b در سال ۲۰۱۱، تلسکوپهای متعددی از جمله «تلسکوپ فضایی هابل» و «تلسکوپ فضایی اسپیتزر» آن را رصد کردهاند. «تیلور بل»(Taylor Bell) پژوهشگر «مؤسسه تحقیقات محیطی منطقه خلیج»(BAERI) و پژوهشگر ارشد این پروژه گفت: با تلسکوپ فضایی هابل، به وضوح میتوانیم ببینیم که بخار آب در طرف روز سیاره وجود دارد. هابل و اسپیتزر هر دو نشان دادند که ممکن است ابرهایی در سمت شب وجود داشته باشند اما ما به بررسیهای دقیقتر با تلسکوپ فضایی جیمز وب نیاز داشتیم تا نقشهبرداری را از دما، پوشش ابر، بادها و ترکیب دقیقتر اتمسفر در سراسر سیاره آغاز کنیم.
اگرچه WASP-43 b آن قدر کوچک، کمنور و نزدیک به ستاره خود است که تلسکوپ نمیتواند مستقیما آن را ببیند اما دوره مداری کوتاه سیاره که تنها ۱۹.۵ ساعت است، آن را برای «طیفسنجی منحنی فاز» ایدهآل میکند. روش طیفسنجی منحنی فاز شامل بررسی تغییرات کوچک در روشنایی منظومه ستاره-سیاره در حالی است که سیاره به دور ستاره میچرخد.
از آنجا که مقدار نور فروسرخ میانی منتشرشده از یک جرم تا حد زیادی به گرمای آن بستگی دارد، دادههای روشنایی جیمز وب را میتوان برای محاسبه دمای سیاره مورد استفاده قرار داد.
این گروه پژوهشی به مدت بیش از ۲۴ ساعت از «دستگاه فروسرخ میانی»(MIRI) جیمز وب برای اندازهگیری نور منظومه WASP-43 در هر ۱۰ ثانیه استفاده کردند. بل توضیح داد: ما با مشاهده کل یک مدار توانستیم دمای طرفهای متفاوت سیاره را هنگام چرخش در دید محاسبه کنیم. براساس این محاسبات، ما توانستیم نقشهای را از دمای سراسر سیاره بسازیم.
اندازهگیریها نشان میدهند که دمای هوای طرف روز سیاره به طور میانگین نزدیک به ۱۲۵۰ درجه سلسیوس است؛ در حالی که دمای طرف شب به ۶۰۰ درجه سلسیوس میرسد و به طور قابل توجهی خنکتر است. این دادهها به یافتن داغترین نقطه روی سیاره کمک میکنند که از نقطه دریافتکننده بیشترین تشعشعات ستارهای، کمی به سمت شرق جابهجا میشود. این تغییر به دلیل وزش بادهایی رخ میدهد که هوای گرم را به سمت شرق حرکت میدهند.
«مایکل رومن»(Michael Roman) پژوهشگر «دانشگاه لستر»(University of Leicester) و از پژوهشگران این پروژه گفت: این واقعیت که ما میتوانیم دما را به این روش ترسیم کنیم، گواه واقعی بر حساسیت و ثبات جیمز وب است.
پژوهشگران برای تفسیر نقشه، از مدلهای جوی سهبعدی پیچیده مانند مدلهایی استفاده کردند که برای درک آبوهوا و اقلیم روی زمین به کار میروند. تحلیلها نشان میدهند که طرف شب سیاره احتمالا در یک لایه متراکم و مرتفع از ابرها پوشیده شده است و این لایه، مانع راه یافتن بخشی از نور فروسرخ به فضا میشود. در نتیجه، اگرچه طرف شب بسیار گرم است اما نسبت به زمانی که ابری در آن وجود نداشته، کمنورتر و خنکتر به نظر میرسد.
طیف گسترده نور فروسرخ میانی که توسط جیمز وب گرفته شده است، اندازهگیری میزان بخار آب و متان اطراف سیاره را ممکن میسازد. «جوآنا بارستو»(Joanna Barstow) پژوهشگر «دانشگاه آزاد انگلستان»(The Open University of UK) و از پژوهشگران این پروژه گفت: جیمز وب به ما فرصت داده است تا دقیقا متوجه شویم کدام مولکولها را میبینیم و محدودیتهایی را برای فراوانی آنها قائل شویم.
طیفهای بررسیشده نور، نشانههای آشکاری را از بخار آب در طرف شب و طرف روز سیاره نشان میدهند که اطلاعات بیشتری را درباره تراکم ابرها و ارتفاع آنها در جو ارائه میکنند.
همچنین، پژوهشگران با کمال تعجب دریافتند که دادهها کمبود متان را در همه نقاط جو نشان میدهند. از آنجا که روز برای وجود متان خیلی گرم است، متان باید هنگام شب خنکتر، پایدار و قابل تشخیص باشد.
بارستو توضیح داد: این واقعیت که ما متان نمیبینیم، به ما میگوید که سرعت باد در سیاره WASP-43 b باید به حدود ۵۰۰۰ مایل در ساعت برسد. اگر بادها گاز را از طرف روز به طرف شب سیاره حرکت دهند و دوباره به سرعت بازگردند، زمان کافی برای بروز واکنشهای شیمیایی تولیدکننده مقادیر قابل تشخیص متان در سمت شب وجود نخواهد داشت.
پژوهشگران معتقدند که به دلیل این اختلاط ناشی از باد، شیمی اتمسفر در سراسر سیاره یکسان است. این نتیجه در پژوهشهای پیشین که با تلسکوپهای هابل و اسپیتزر انجام شدند، مشخص نبود.
این پژوهش در مجله «Nature Astronomy» به چاپ رسید.
در انیمیشن زیر میتوانید نقشه دمای سیاره WASP-43 b را ببینید.
انتهای پیام